اثر آلودگی نفتی بر آب گریزی و پایداری ساختمان خاک در منطقه بختیاردشت اصفهان

آلودگی نفتی یکی از بحران های مهم زیست محیطی است که کشورهای دارای صنعت نفت با آن مواجه می باشند. به منظور بررسی اثر آلودگی نفتی بر آب گریزی خاک و ارتباط آن با پایداری ساختمان خاک، این پژوهش در منطقه بختیاردشت اصفهان و در قطعه زمینی آلوده به ترکیبات نفتی در فضای سبز اطراف پالایشگاه نفت اصفهان انجام شد. پس از تعیین مکان های آلوده و شاهد، آزمایش آب گریزی خاک به روش زمان نفوذ قطره آب (wdpt) در مکان های آلوده انجام شد و نمونه های خاک با حداقل به هم خوردگی برداشت شده و برخی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک ها اندازه گیری شد. برای ارزیابی پایداری ساختمان خاک، از روش های الک تر و رس قابل پراکنش مکانیکی (mdc) استفاده شد و شاخص های میانگین وزنی قطر (mwd) و میانگین هندسی قطر (gmd) خاکدانه ها و mdc محاسبه شدند. نتایج نشان داد اثر افزایشی آلودگی نفتی بر mwd و gmd و اثر کاهشی آن بر mdc از دیدگاه آماری معنی دار شد. با افزایش غلظت کل پلی هیدروکربن ها (tphs)، آب گریزی خاک افزایش یافت. هم بستگی مثبت معنی داری بین آب گریزی و gmd در خاک ها به دست آمد. ولی غلظت های tphs بیش تر از 4/6 درصد در خاک، سبب کاهش mwd و gmd شد که می تواند به دلیل افزایش دافعه آنیونی بین ذرات رس و گروه های عاملی هیدروکربن ها باشد. اگرچه آب گریزی سبب افزایش پایداری ساختمان خاک در مکان های آلوده به نفت نسبت به مکان های شاهد شد ولی کاهش شدید نگه داشت آب خاک در اثر آلودگی نفتی شرایط نامساعدی را برای فضای سبز منطقه ایجاد نموده است.